វីរភាពសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន៖ ១០៥ សមរភូមិ នៃការលះបង់ដើម្បីសន្តិភាព

ក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រទំនើបរបស់កម្ពុជា ឈ្មោះរបស់ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន ត្រូវបានចារឹកទុកក្នុងនាមជាមគ្គុទ្ទេសក៍ដ៏ឆ្នើមម្នាក់ ដែលបានចំណាយពេញមួយជីវិតក្នុងសមរភូមិ ដើម្បីស្រោចស្រង់ និងកសាងជាតិឡើងវិញ។ ចាប់តាំងពីការចាប់ផ្ដើមជីវិតជាយុទ្ធជន រហូតដល់ក្លាយជាអ្នកដឹកនាំកំពូល សម្តេចបានឆ្លងកាត់ការប្រយុទ្ធផ្ទាល់ និងយុទ្ធសាស្ត្រនយោបាយមិនតិចជាង ១០៥ សមរភូមិ ឡើយ។

១. ជីវិតក្នុងសមរភូមិសាច់ស្រស់ឈាមស្រស់

ក្នុងវ័យយុវជន សម្តេចបានលះបង់ភាពសុខសាន្តផ្ទាល់ខ្លួន ចូលព្រៃតស៊ូការពារទឹកដី។ ក្នុងចំណោមសមរភូមិទាំង ១០៥ នោះ សម្តេចបានរងរបួសជាច្រើនលើក និងបានបាត់បង់ភ្នែកខាងឆ្វេងក្នុងសមរភូមិដ៏សាហាវកាលពីឆ្នាំ ១៩៧៥។ រាល់ស្នាមរបួសលើរាងកាយ គឺជាសក្ខីភាពនៃភាពក្លាហាន និងការមិនរារែកនៅចំពោះមុខសត្រូវ ដើម្បីសេចក្តីសុខរបស់ប្រជាជន។

២. ឆន្ទៈដែកថែប៖ នឿយហត់តែមិនឈប់ឈរ

ទោះបីជាឆ្លងកាត់ការប្រយុទ្ធយ៉ាងជោគជាំ និងការហត់នឿយក្នុងភារកិច្ចការពារជាតិតាំងពីបាតដៃទទេក៏ដោយ ក៏ស្មារតីរបស់សម្តេចមិនដែលចុះចាញ់ឡើយ។ សម្តេចធ្លាប់មានប្រសាសន៍ថា «ដើម្បីសន្តិភាព និងការរស់រានរបស់ប្រជាជន គ្មានពាក្យថានឿយហត់ក្នុងវចនានុក្រមរបស់សម្តេចឡើយ»។ ការដឹកនាំកងទ័ពតស៊ូក្នុងព្រៃ និងការតស៊ូតាមផ្លូវច្បាប់ជាមួយអន្តរជាតិ សុទ្ធតែតម្រូវឱ្យមានកម្លាំងកាយ និងប្រាជ្ញាស្មារតីខ្ពស់បំផុត។

៣. ពីសមរភូមិយោធា មកកាន់សមរភូមិនយោបាយ

ក្រោយឆ្នាំ ១៩៧៩ សម្តេចបានបន្តសមរភូមិថ្មីមួយទៀត គឺសមរភូមិការទូត និងនយោបាយ ដើម្បីឈានទៅរកការបង្រួបបង្រួមជាតិ។ យុទ្ធសាស្ត្រ នយោបាយ «ឈ្នះ-ឈ្នះ» គឺជាសមរភូមិចុងក្រោយដ៏សំខាន់បំផុត ដែលបានបញ្ចប់សង្គ្រាមស៊ីវិលរាប់ទសវត្សរ៍នៅកម្ពុជាដោយគ្មានការបង្ហូរឈាម។

៤. កេរ្តិ៍ដំណែលនៃវីរភាព

ជ័យជម្នះក្នុងសមរភូមិទាំង ១០៥ មិនមែនគ្រាន់តែជាការយកឈ្នះដោយអាវុធប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែគឺជាការឈ្នះចិត្តប្រជាជន និងការរក្សាបាននូវសន្តិភាពយូរអង្វែង។ មកដល់បច្ចុប្បន្ន ទោះបីជាសម្តេចបានផ្ទេរភារកិច្ចដឹកនាំទៅកាន់អ្នកបន្តវេនជំនាន់ក្រោយ ក៏ស្មារតីនៃការតស៊ូ និងការមិននឿយហត់ក្នុងកិច្ចការជាតិ នៅតែជាគំរូដ៏ថ្លៃថ្លាសម្រាប់កូនខ្មែរគ្រប់រូប។
«១០៥ សមរភូមិ គឺជាសញ្ញានៃការលះបង់ សន្តិភាពដែលយើងមានសព្វថ្ងៃ គឺជាផលដុះចេញពីឈាម និងញើសរបស់អ្នកតស៊ូពិតប្រាកដ។»

សម្រង់សម្តីមាស របស់សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន

១ ទស្សនវិជ្ជាអំពីសន្តិភាព (Peace)
«អរគុណសន្តិភាព! សន្តិភាពមានតម្លៃមហាសាល គ្មានអ្វីមកប្រៀបផ្ទឹមបានឡើយ។ បើគ្មានសន្តិភាព ក៏គ្មានការអភិវឌ្ឍ ហើយក៏គ្មានសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាធិបតេយ្យដែរ។» អត្ថន័យ៖ បង្ហាញពីការតម្កល់សន្តិភាពជាអាទិភាពខ្ពស់បំផុតសម្រាប់ជាតិ។
២ យុទ្ធសាស្ត្រដឹកនាំ និងការទទួលខុសត្រូវ
«ត្រូវមានភ្នែកប្រាំ ច្រមុះពីរ។» អត្ថន័យ៖ ការក្រើនរំលឹកដល់មន្ត្រីឱ្យមានការចេះដឹងទូលំទូលាយ តាមដានព័ត៌មានឱ្យបានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ និងត្រៀមខ្លួនជានិច្ចចំពោះការផ្លាស់ប្តូរ។
៣ យុទ្ធសាស្ត្រកែទម្រង់ផ្ទៃក្នុង (អភិក្រមទាំង ៥)
«ឆ្លុះកញ្ចក់, ងូតទឹក, ដុសក្អែល, ព្យាបាល និងវះកាត់។» អត្ថន័យ៖ ជាគោលការណ៍គ្រឹះក្នុងការរដ្ឋបាលសាធារណៈ ដើម្បីឱ្យមន្ត្រីចេះពិនិត្យកំហុសខ្លួនឯង និងកែប្រែឱ្យទាន់ពេលវេលា។
៤ ការតស៊ូ និងការលះបង់
«ទោះក្នុងតម្លៃណាក៏ដោយ ត្រូវតែការពារឱ្យបាននូវសន្តិភាព និងឯកភាពជាតិ។» អត្ថន័យ៖ បញ្ជាក់ពីឆន្ទៈដែកថែបដែលសម្តេចបានឆ្លងកាត់ ១០៥ សមរភូមិ ដើម្បីការពារបូរណភាពទឹកដី។
៥ ទស្សនៈចំពោះយុវជនបន្តវេន
«កុំចាំទាល់តែចាស់ទើបធ្វើនយោបាយ។ យុវជនគឺជាសសរទ្រូងនៃប្រទេសជាតិ និងជាអ្នកបន្តវេនដែលត្រូវមានចំណេះដឹង និងសីលធម៌។»