ភាពតានតឹងផ្នែកការទូតរវាងប្រទេសជប៉ុន និងចិនបានកើនឡើងដល់កម្រិតដ៏ខ្ពស់បំផុតមួយ ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ បន្ទាប់ពីមេដឹកនាំជប៉ុនបានធ្វើការអត្ថាធិប្បាយទាក់ទងនឹងបញ្ហា តៃវ៉ាន់។ ជម្លោះនេះបានពង្រីកវិសាលភាពពីការថ្កោលទោសការទូត ទៅជាការព្រមានអំពីការធ្វើដំណើរ និងសកម្មភាពយោធានៅជុំវិញតំបន់ជម្លោះ។
១. មូលហេតុចម្បង៖ សេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីជប៉ុន

ភាពតានតឹងនេះបានផ្ទុះឡើងកាលពីថ្ងៃទី ៧ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៥ បន្ទាប់ពីនាយករដ្ឋមន្ត្រីថ្មីរបស់ជប៉ុន លោកស្រី Sanae Takaichi បានថ្លែងនៅក្នុងសភាថា ការវាយប្រហារដោយយោធារបស់ចិនទៅលើតៃវ៉ាន់ អាចត្រូវបានចាត់ទុកថាជា "ស្ថានភាពគំរាមកំហែងដល់ប្រទេសជប៉ុន"។

សេចក្តីថ្លែងការណ៍នេះត្រូវបានគេមើលឃើញថាជាការប្តេជ្ញាចិត្តដ៏ធ្ងន់ធ្ងរមួយ ដែលអាចអនុញ្ញាតឱ្យកងកម្លាំងស្វ័យការពារជប៉ុន (SDF) ប្រើប្រាស់សិទ្ធិការពារខ្លួនរួមគ្នា (Collective Self-Defense) ជាមួយយោធាសហរដ្ឋអាមេរិក ក្នុងករណីមានជម្លោះនៅតៃវ៉ាន់។

២. ប្រតិកម្មតបយ៉ាងខ្លាំងក្លារបស់ចិន ទីក្រុងប៉េកាំងបានចាត់ទុកការកត់សម្គាល់របស់លោកស្រី Takaichi ថាជា "ការញុះញង់ដោយចេតនា" និងជាការប៉ះទង្គិចយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់ទំនាក់ទំនងទ្វេភាគី៖

ភាគីទាំងពីរបានកោះហៅឯកអគ្គរដ្ឋទូតរបស់គ្នាទៅវិញទៅមក ដើម្បីសម្តែងការតវ៉ា។

កុងស៊ុលចិនប្រចាំនៅទីក្រុងអូសាកា បានប្រើប្រាស់បណ្តាញសង្គមដើម្បីគំរាមកំហែងយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរលើលោកស្រី Takaichi ដោយថ្លែងថា "ក្បាលស្មោកគ្រោកដែលលយចេញមក គ្មានជម្រើសអ្វីក្រៅពីត្រូវតែកាត់ចោលឡើយ" (ប៉ុន្តែក្រោយមកត្រូវបានលុបចោល)។ ក្រសួងការពារជាតិចិនក៏បានព្រមានថា ជប៉ុននឹងត្រូវ "កំទេច" ប្រសិនបើហ៊ានជ្រៀតជ្រែកក្នុងជម្លោះតៃវ៉ាន់។

ស្ថានទូតចិននៅប្រទេសជប៉ុន បានចេញសេចក្តីណែនាំផ្លូវការមួយ ដោយជំរុញឱ្យពលរដ្ឋចិន ជៀសវាងការធ្វើដំណើរទៅកាន់ប្រទេសជប៉ុន ដោយលើកឡើងថា "ហានិភ័យសំខាន់ៗចំពោះសុវត្ថិភាពផ្ទាល់ខ្លួន និងជីវិតរបស់ពលរដ្ឋចិននៅជប៉ុន" បានលេចចេញមក។ ភ្លាមៗនោះ ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ចិនជាច្រើនបានចាប់ផ្តើមផ្តល់ការបង្វិលសងប្រាក់ ឬប្តូរជើងហោះហើរទៅកាន់ជប៉ុនដោយឥតគិតថ្លៃ។

៣. តំបន់ជម្លោះផ្សេងទៀតឡើងកម្តៅ ស្របពេលជាមួយគ្នានេះ សកម្មភាពយោធា និងដែនសមុទ្រនៅតាមតំបន់ជម្លោះយូរអង្វែងក៏បានកើនឡើង៖

ចិនបានបញ្ជូន កងនាវាឆ្មាំសមុទ្រ របស់ខ្លួនទៅល្បាត និងនៅក្បែរទីប្រជុំកោះសេនកាគូ (ដែលគ្រប់គ្រងដោយជប៉ុន) ជាញឹកញាប់ ដើម្បីបង្ហាញពីការទាមទារដែនអធិបតេយ្យរបស់ខ្លួន។

ជប៉ុនបានសម្តែងការព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងចំពោះសកម្មភាពយោធារបស់ចិននៅតំបន់សមុទ្រចិនខាងត្បូង ជាពិសេសជម្លោះរវាងចិននិងហ្វីលីពីន ហើយបានសន្យាបន្តគាំទ្រសម្ព័ន្ធមិត្តក្នុងតំបន់។

ជម្លោះនេះបង្ហាញពីភាពស្មុគស្មាញនៃទំនាក់ទំនងចិន-ជប៉ុន ដែលត្រូវរក្សាតុល្យភាពរវាង ភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ច ដ៏ជ្រាលជ្រៅ និង សម្ព័ន្ធមិត្តសន្តិសុខ ជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក។ ទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីត្រូវបានអ្នកសង្កេតការណ៍ខ្លះវាយតម្លៃថា កំពុងធ្លាក់ចុះដល់កម្រិតអាក្រក់បំផុតក្នុងរយៈពេលជាង ៥ ទសវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះ។